Osilatörler

Çıkışları girişlerini pozitif yönde besleyen yükselteçlere osilatör denir.Osilatörler salınım devresi olarak L-C paralel rezonans devresini kullanırlar,şarjlı bir kondansatörü bir bobin uçlarına bağlarsak kondansatör gerilimi ile bobin akımı arasında 90 derecelik bir faz farkı oluşur ve bobinin akımı kondansatörün geriliminden 90 derece geride kalır.Gerilim ile şarj ettiğimiz kondansatörü bobin uçlarına bağlarsak bobinden bir akım geçer bu zamanla azalan bir akımdır.bu değişimden ötürü bobin uçlarında ters yönde minimum gerilim oluşur.Maksimum gerilimde kondansatörü daha öncekinin tersine şarj eder.Bu şarj önceki şarjdan daha azdır.Çünkü bir kısım enerji bobinde harcanmıştır.Bu şarj bobinden ters yönde bir akım geçirir.Böylece bobinden zamana bağlı ve çift yönlü şarj ve deşarj akımı geçer.Bu bir titreşimdir ve bir osilatörün temel çalışma sistemidir.Ancak zamana bağlı olarak kaybolan enerjinin bir şekilde tamamlanması gerekir ve bu da bir yükselteçle mümkündür.Bunun için sonraki zamanlarda yükselteç olarak FET veya transistörler kullanılmaya başlanmıştır,aşağıdaki şekilde bunlardan biri olan collpits osilatör verilmiştir.

 Osilatörler haberleşme sistemlerinde oldukça ilgi görmüşlerdir çünkü osilatörler aracılığıyla istenen frekans,genlik ve fazlarda sinyaller elde edilmiş bu da iletişimde büyük kolaylık sağlamıştır.Osilatörlerde kullanılan ve titreşimi sağlayan L-C rezonans devresi yerini bir süre sonra quartz kristaline bırakmıştır.
Aşağıda kristal kullanlarak elde edilmiş bir collpits osilatör görülmektedir.

 Osilatörler sadece haberleşme sistemlerinde değil dijital elektronik sistemlerdede kullanılırlar.Birçok elektronikçi sayısal sistemlerin kare dalga sinyalle çalıştığını bilmektedir ve bu sinyali elde etmek için bir osilatör devresi kullanılmalıdır.Bu devre için 555 entegresi özel olarak imal edilmiştir ve çok sağlıklı bir şekilde çıkış vermektedir.Aşağıda 555 ile yapılmış ledli bir osilatör görülmektedir.

Şekilde 1 hz.lik bir osilatör görülmektedir.Bu osilatör devresindeki led çalıştığı frekansa göre yanıp sönmektedir.Devrenin sol alt kısmındaki kondansatör değeri değiştirilerek devrenin frekansı ayarlanabilir.
Elektrik ve elektronikle ilgilenen ve bu tip mesleklere ilgi duyan ve bu ve benzeri meslekleri yapan,okuyan tüm arkadaşlara başarılar dilerim.